Ciekawe:
Niepełnosprawni intelektualnie – nowe możliwościOd 2005 r. w Polsce istnieje możliwość zakładania dwuletnich liceów ogólnokształcących specjalnych dla uczniów niepełnosprawnych intelektualnie. W Krakowie pierwsze liceum tego typu powstało 1 września 2007 r. w Zespole Szkół Specjalnych nr 14 na os. Sportowym.Kiedy dowiedziałam się o istnieniu I Uzupełniającego Liceum Ogólnokształcącego Specjalnego w Krakowie, miałam szereg wątpliwości: jak to wygląda, czemu ma służyć, do czego prowadzić? Czy nie jest to trochę taka sztuka dla sztuki, fikcyjne wyrównywanie szans? Dziś muszę stwierdzić, że moja początkowa reakcja była dość stereotypowa. Myśląc o liceum, myślałam o maturze. Matura natomiast to tylko jedna z możliwości, z której skorzystają najlepsi uczniowie takich jak krakowska placówek. Misja i cele liceum są zupełnie inne.
Przygotowanie do życiaI Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące przeznaczone jest dla uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną, którzy ukończyli szkołę zawodową specjalną. Jego celem jest wyrównywanie braków i szans edukacyjnych oraz wszechstronny rozwój uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Liceum umożliwia kontynuowanie edukacji oraz przygotowanie do życia osobistego, społecznego i zawodowego.
Liceum otwiera drogęOsoby, które kończą to liceum, mają możliwość kształcić się w nowych dla nich zawodach we wszystkich szkołach policealnych. O co chodzi? Do tej pory uczniowie upośledzeni umysłowo w stopniu lekkim po skończeniu gimnazjum szli do szkół zawodowych specjalnych, gdzie mogli wybrać taką dla siebie przyszłość: kucharz, cukiernik, pracownik obsługi hotelowej, sprzedawca, krawiec, ogrodnik, mechanik, ślusarz, malarz, murarz. I na tym ich edukacja i marzenia się kończyły. I Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące Specjalne w Krakowie zmienia ten stan rzeczy i zwiększa ich szansę na rynku pracy. Daje możliwość zdobycia większej wiedzy, poczucie spełnienia i realizacji marzeń, podnosi prestiż społeczny osób niepełnosprawnych intelektualnie. A w przyszłości? Zmniejsza zagrożenie bezrobociem.
Pierwsza klasa… pierwsze sukcesyW roku szkolnym 2007/2008 powstała pierwsza klasa I Uzupełniającego Liceum Ogólnokształcącego Specjalnego w Krakowie. Liczy 16 osób. Uczniowie mają od 19 do 24 lat, są absolwentami krakowskich szkół zawodowych specjalnych. Jeżeli pochodzą spoza okolic Krakowa, mieszkają w internacie, szkoła stwarza im taką możliwość.
Jak wygląda ich nauka? Uczniowie tej szkoły realizują podstawę programową kształcenia ogólnego dla liceum na poziomie podstawowym. Uczą się dwóch języków: angielskiego i włoskiego. Objęci są dodatkowym wsparciem w postaci zajęć rewalidacyjnych, w tym zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. Doświadczenie nauczycieli pokazuje, że przy dostosowaniu odpowiedniego tempa pracy, środków przekazu oraz metod i pomocy dydaktycznych, uczniowie radzą sobie z opanowaniem treści programowych w stopniu dostatecznym. Co ważniejsze, towarzyszy temu ogólne zwiększenie zaangażowania, motywacji do nauki, samodzielności w zdobywaniu wiedzy i poszukiwaniu informacji. Uczniowie aktywnie uczestniczą w lekcjach i chętnie się wypowiadają. Ponadto nabierają nawyku systematycznego, samodzielnego uczenia się.
Nie do końca różowoSą też oczywiście problemy. Nauczyciele uczący w tej klasie najczęściej wskazują na te, które wynikają ze specyfiki upośledzenia umysłowego: kłopoty z logicznym myśleniem, wnioskowaniem, problemy w zakresie myślenia symbolicznego. Innym problemem jest to, że nie wiadomo, czy zdobyta na lekcjach przez uczniów wiedza będzie trwała. Trudności, zwłaszcza początkowo, wynikały również z konieczności przystosowania się uczniów do wyższych niż dotychczas stawianych im wymagań, systematycznej intensywnej nauki, do obiektywnego oceniania, adekwatnego do poziomu posiadanej wiedzy. Zadziwia jednak fakt wysokiej frekwencji oraz brak problemów wychowawczych. Chociaż… czy zadziwia? Uczniowie tego liceum są już dorośli, wiedzą, czego chcą i po co tu przyszli. To zresztą jest jednym z warunków rekrutacji.
Z kandydata uczeńJak zostać uczniem I Uzupełniającego Liceum Ogólnokształcącego? Po pierwsze trzeba spełnić wymagania formalne. Konieczne jest posiadanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego na etapie liceum, wydanego przez zespoły orzekające poradni psychologiczno-pedagogicznych. Potrzebne jest też skierowanie Urzędu Miasta. Po drugie, przyszły kandydat powinien być uczniem o większej wiedzy teoretycznej z zakresu przedmiotów ogólnokształcących, uwrażliwionym na kulturę, sztukę, odbiór dzieła literackiego. Uczniem wykazującym świadomość społeczną i obywatelską, możliwości adaptacyjne, integrującym się społecznie. Po trzecie, szkoła opracowała wewnętrzny regulamin rekrutacji, na który składają się: konkurs świadectw, wewnętrzna praca pisemna oraz rozmowa kwalifikacyjna. Praca pisemna pozwala nie tylko ocenić możliwości kandydata w zakresie podstawowych technik szkolnych, takich jak czytanie, pisanie czy umiejętności matematyczne, ale stanowi też podstawę zaplanowania całego procesu dydaktycznego. Rozmowa natomiast umożliwia sprawdzenie możliwości komunikacyjnych i motywacji ucznia.
Dobre chęci to nie wszystkoW roku ubiegłym było ponad 20 chętnych. Jednak do liceum nie może przyjść każdy. Kandydat musi rokować nadzieję opanowania materiału, rozwijać możliwości intelektualne, bo nauka w liceum to ciężka praca. Same aspiracje nie wystarczą.
Obecnie rekrutacja do I klasy liceum jest otwarta. Będzie trwała do 28 sierpnia.
Nie dajmy się zwariowaćNie należy również zapominać, że I Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące Specjalne to wyzwanie, którego skutki będzie można zobaczyć za parę lat. Jak na razie wypada stwierdzić: liceum jest, daje możliwość edukacji osobom niepełnosprawnym intelektualnie do 24 roku życia, otwiera szanse na kontynuację nauki, daje motywację, nie tylko uczniom, którzy się w nim uczą, ale także tym, którzy są jeszcze w szkołach zawodowych.
Izabela Szozda
(tekst powstał na podstawie rozmowy z Anną Kosińską,
dyrektorką Zespołu Szkół Specjalnych nr 14)
Komentuje Elżbieta Piwowarska, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 4 w Krakowie:Uczeń kończący szkołę zawodową specjalną ma najczęściej 19 lat, natomiast zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji może uczyć się do 24 roku życia. Wielu rodziców tych dzieci starało się w przeszłości o drugi kierunek szkoły zawodowej dla nich. Kierowało nimi pragnienie, by ich dziecko nadal się uczyło i miało zapewnioną opiekę dydaktyczno-wychowawczą. Powstanie liceów uzupełniających (na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej specjalnej) stwarza możliwość kontynuacji kształcenia osób z lekkim upośledzeniem umysłowym. Winni to być uczniowie ze sporym zasobem wiedzy, z odpowiednimi cechami osobowości, z których za istotne należy uznać: odpowiednią motywację do nauki, dobrą koncentrację uwagi, w miarę dobre możliwości pamięciowe i ciekawość poznawczą. Ponadto ważne dla uczniów kierowanych do tego typu szkoły jest wsparcie domu rodzinnego, docenianie przez rodziców potrzeby osiągnięć dziecka.
Uczniowie w liceum muszą mieć modyfikowany program nauczania z poszczególnych przedmiotów w oparciu o podstawę programową, a także nauczanie ich musi opierać się na metodach oligofrenopedagogiki.
Pozytywnym efektem utworzenia takich liceów jest również zwiększona motywacja do nauki u uczniów gimnazjum specjalnego, powodowana chęcią dostania się do liceum. Natomiast młodzież już ucząca się w liceum ma poczucie dowartościowania i pewnej dumy z powodu bycia uczniem liceum.
źródło:
Edukacyjny Kraków
